Βρίσκεται στη δυτική όχθη του Νησιού, μετά την έξοδο από τον οικισμό.  Αποτελεί καθίδρυμα του οίκου των Φιλανθρωπηνών, μίας από τις κωνσταντινουπολίτικες οικογένειες που εγκατέστησε στα Ιωάννινα ο Μιχαήλ Α΄ Κομνηνός Δούκας. Πέντε μέλη της οικογένειας, ως κτήτορες της μονής εικονίζονται στο βόρειο τοίχο του εξωνάρθηκα (1560).

Το μοναστικό συγκρότημα περιλαμβάνει το καθολικό (ναό), την ερειπωμένη τράπεζα και μεταγενέστερα διώροφα κελιά. Ιδρύθηκε το 1291/2 στα ερείπια προϋπάρχουσας μονής αναφερόμενης ως «του κυρού Ιακώβου» από τον Μιχαήλ Φιλανθρωπηνό, «ιερέα και μέγα οικονόμο» της μητρόπολης Ιωαννίνων. Τον 16ο αιώνα, το καθολικό ανακαινίζεται με πρωτοβουλία των ηγουμένων Νεοφύτου και Ιωάσαφ των Φιλανθρωπηνών. Το 1560, κτίζονται ο εξωνάρθηκας και οι πλευρικοί νάρθηκες στη βόρεια και νότια πλευρά του ναού. Το εσωτερικό του καθολικού κοσμείται με σημαντικές τοιχογραφίες του 16ου αιώνα, που έχουν αποδοθεί σε σημαντικούς ζωγράφους (Φράγκος Κατελάνος, αδελφοί Φράγκος και Γεώργιος Κονταρής).

Το εκτεταμένο εικονογραφικό πρόγραμμα μαρτυρά την υψηλή θεολογική κατάρτιση των κτητόρων, ενώ η απεικόνιση των επτά σοφών της αρχαιότητας αντικατοπτρίζει το ουμανιστικό πνεύμα που επικρατεί την εποχή αυτή στα Ιωάννινα. Το τέμπλο αποτελεί έργο του 17ου αιώνα με εικόνες που ανάγονται σε διαφορετικές περιόδους.

Η μονή, σύμφωνα με την παράδοση, υπήρξε σημαντικό πνευματικό ίδρυμα με αξιόλογη βιβλιοθήκη και εκπαιδευτήριο. Απολάμβανε τις δωρεές των αποδήμων Γιαννιωτών, ανάμεσα στους οποίους περιλαμβάνονται, οι Ζώτος και Απόστολος Τσιγαράς και η οικογένεια Σπανού, με το όνομα της οποίας συνδέθηκε.